Blog

Kompetencje pracowników w zakresie AI – nowy wymóg prawny

AI Act zobowiązuje firmy do zapewnienia pracownikom odpowiedniego poziomu kompetencji w zakresie AI (tzw. „AI literacy”). Dotyczy to zarówno osób bezpośrednio korzystających z systemów i narzędzi AI, jak i nadzorujących takie systemy.

Na szczęście przepisy dają sporą swobodę w realizacji tego wymogu. Nie określają:

• formy zapewnienia kompetencji (szkolenia e-learning czy też z trenerem, stacjonarne czy zdalne),
• wymaganej liczby godzin,
• szczegółowego programu,
• sposobu sprawdzania wiedzy.

Trzeba natomiast dopasować poziom szkolenia do:

• zadań wykonywanych przez pracowników z pomocą AI,
• ich dotychczasowego doświadczenia,
• sposobu używania AI w firmie,
• narzędzi AI, jakie będą pracownikom udostępnione.

Praktyki zakazane przez AI Act

Regulacja wprowadza listę ośmiu kategorii zastosowań AI, które są teraz zakazane:

1. Manipulacja i oszustwo – AI nie może być używana do ukrytego wpływania na zachowania ludzi przez mechanizmy podprogowe lub wykorzystywanie ich słabości
2. Wykorzystywanie słabości – nie wolno tworzyć systemów AI specjalnie nastawionych na wykorzystywanie dzieci, osób starszych czy niepełnosprawnych
3. Scoring społeczny – zakaz używania AI do oceniania ludzi na podstawie ich zachowań społecznych czy osobistych cech
4. Ocena ryzyka przestępczości – nie można używać AI do przewidywania, czy dana osoba popełni przestępstwo
5. Masowe gromadzenie danych biometrycznych – zabronione jest masowe zbieranie zdjęć z internetu lub kamer monitoringu do tworzenia baz rozpoznawania twarzy
6. Analiza emocji w pracy i edukacji – nie wolno używać AI do śledzenia i analizy emocji pracowników czy uczniów
7. Kategoryzacja biometryczna – AI nie może być używana do wyciągania wniosków o chronionych cechach osobowych na podstawie danych biometrycznych
8. Identyfikacja biometryczna w czasie rzeczywistym – służby nie mogą używać AI do automatycznego rozpoznawania ludzi w miejscach publicznych

Za złamanie tych zakazów od sierpnia 2026 roku będą nakładane kary do 35 milionów euro lub 7% rocznego obrotu globalnego.

Praktyczne wdrożenie nowych wymogów

Podejście do szkoleń

Z wymogiem AI literacy można poradzić sobie dość prosto.

Pracownicy powinni:

• rozumieć podstawy działania i możliwości AI
• znać ograniczenia tej technologii
• umieć odpowiedzialnie korzystać z narzędzi AI
• rozumieć kwestie etyczne

Najprostszym sposobem szybkiego aprzekazania tej wiedzy w sposób, który umożliwia organizacji udowodenienie tego faktu są szkolenia.

Zgodność z zakazami

Większości firm wystarczy omówienie zakazanych praktyk podczas ogólnych szkoleń z AI – po to, by nie wdrożyć ich przez przypadek.

Natomiast firmy, które intensywnie rozwijają własne systemy AI, powinny dodatkowo:

• spisać, jakich systemów AI używają,
• sprawdzić je pod kątem zgodności z przepisami,
• zapisać, dlaczego uznają je za zgodne z prawem,
• na bieżąco sprawdzać zgodność.

Jak możemy pomóc?

Pod marką AI Sprinters oferujemy sprawdzony warsztat „AI Toolbox – Intro„, który od 2022 roku pomógł już setkom uczestników wejść w świat AI, a zarazem dostarcza wiedzy niezbędnej by spełniać wymogi „AI literacy” (podstawowej wiedzy o AI) określone przez AI Act.

Podczas jednego, intensywnego dnia szkoleniowego uczestnicy:

• zdobywają fundamentalną wiedzę o AI wymaganą przez regulacje, w tym rozumienie możliwości i ograniczeń technologii
• uczą się rozpoznawać potencjalne ryzyka i zagrożenia związane z AI
• poznają praktyczne narzędzia AI i najskuteczniejsze techniki ich wykorzystania
• dowiadują się jak wdrożyć narzędzia AI w codzienną rutynę zawodową zgodnie z regulacjami
• rozumieją jak skalować wykorzystanie AI w zespole i organizacji
• otrzymują wiedzę o kierunkach rozwoju technologii i jej wpływie na rynek pracy

Co wyróżnia nasze szkolenie:

• ponad dwa lata doświadczenia w prowadzeniu szkoleń z AI, z programem stale aktualizowanym o najnowsze technologie i regulacje
• intensywny, jednodniowy format pozwalający szybko spełnić wymogi regulacyjne
• praktyczne podejście łączące zgodność z przepisami i rzeczywiste wykorzystanie AI
• doświadczeni trenerzy aktywnie wykorzystujący AI w codziennej pracy

Oprócz tego szkolenia – w którym wykorzystujemy najbardziej popularne narzędzia AI – AI Sprinters oferuje także szkolenie dla firm wdrażających Microsoft 365 Copilot, uczące efektywnego i bezpiecznego wykorzystania tej technologii w środowisku korporacyjnym.

Dodatkowo, dla firm zainteresowanych kompleksowym podejściem AI Sprinters proponuje:

• audyt obecnego poziomu wiedzy o AI w organizacji
• projektowanie dedykowanych ścieżek szkoleniowych
• wsparcie we wdrażaniu zaawansowanych rozwiązań AI

Nie zwlekaj z działaniem

Nowe przepisy już działają, a wkrótce dojdą kolejne:

• sierpień 2025: zasady dla dużych modeli AI (jak GPT-4 czy Claude)
• sierpień 2026: pozostałe przepisy i system kar
• sierpień 2027: dodatkowe wymogi dla systemów wysokiego ryzyka

Zapisz się na najbliższy warsztat AI Toolbox lub skontaktuj się z nami, aby omówić jak możemy wspomóc Twoją organizację nie tylko w dostosowaniu się do nowych wymogów, ale przede wszystkim w skutecznym podnoszeniu efektywności dzięki narzędziom AI.

Artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. Szczegółową interpretację przepisów AI Act w kontekście konkretnej organizacji należy skonsultować z prawnikiem specjalizującym się w prawie nowych technologii.

Więcej informacji:

• Oficjalna strona AI Act
• Pełny tekst rozporządzenia w języku polskim