Krótka definicja wartości produktu
W Scrum dużo mówimy o "wartości produktu" - tworzenie przez zespoły wartości jest wręcz jednym z celów działania Scruma. Innymi słowy, nie jest celem "dowożenie ficzerów" ale dokładnie do produktu takich funkcji (możliwości) by stawał się on coraz bardziej wartościowy.
Odpowiada za to cały zespół czyli Scrum Team – oczywiście, specyficznie zależnie od odpowiedzialności w zespole. Product Owner odpowiada za wskazywanie gdzie owa wartość jest, a więc definiowanie co ma być zrobione i umieszczanie tego na backlogu produktu. Developerzy wytwarzając produkt dostarczają wartość, zaś Scrum Master dba o to, by cała ta „maszynka” się kręciła.
Pojawia się zatem istotne pytanie: cóż to jest ta wartość?
Proponuję tu krótką definicję wartości, która będzie różna zależnie od sytuacji produktu:
- Produkt sprzedawany: wartość to coś, co powoduje, że klienci są gotowi kupić produkt (z podstaw ekonomii: jeśli ktoś kupuje nasz produkt to oznacza, że uznał iż jest on dla niego wart więcej niż pieniądze które nam oddał a więc niż inne alternatywne sposoby na ich wydanie lub zachowanie ich na przyszłość).
- Produkt wewnętrzny (produkt używany przez organizację, która go wytwarza dla własnych potrzeb): wartość, to pożytek jaki organizacja wynosi z używania produktu. Ów „pożytek” to może być redukcja kosztów, przyspieszenie procesów, redukcja ryzyka i tak dalej.
Jeśli mówimy o wartości warto rozróżnić „wartość brutto” od „wartości netto”. Wartość brutto to sama korzyść, wartość netto to owa korzyść po odjęciu kosztów wytworzenia produktu. Jeśli wartość netto jest ujemna – a więc produkt przynosi organizacji mniej korzyści niż wynoszą koszty jego wytwarzania – to jego budowanie jest działalnością nie tylko pozbawioną sensu, ale wręcz szkodliwą i najlepiej byłoby czym prędzej jej zaprzestać. Oczywiście, może być tak, że produkt dopiero ma przynieść korzyści w przyszłości a więc obecne straty mają charakter inwestycji. W takiej sytuacji warto jednak ściśle tego pilnować, w przeciwnym razie łatwo jest „popłynąć”, czyli po prostu stracić pieniądze.
Można tu jeszcze dodać przypadek specjalny, który nazwałbym „produkt charytatywny” – to ta rzadka sytuacja kiedy organizacja (firma) płaci za to, by wytworzony został produkt, z którego nie będzie mieć żadnych bezpośrednich korzyści. Ktoś jednak musi odnosić korzyści, w przeciwnym razie budowa takiego produktu jest całkowicie pozbawiona sensu. Jeśli zaś ktoś odnosi korzyści, to powinno się dać je zmierzyć lub choćby oszacować.
I tu następuje seria pytań do Ciebie:
- czy wiesz na czym polega wartość produktu, który tworzysz?
- czy wiesz jaka obecnie jest wartość netto produktu, który tworzysz?
- czy wiesz w jaki sposób jest ona mierzona?
Pytania te powinni oczywiście zadać sobie Product Ownerzy. Scrum Masterzy, którzy to czytają mogą zadać je Product Ownerom. Ale ponieważ – jak pisałem wyżej i jak pisze Scrum Guide – cały Scrum Team odpowiada za dostarczanie wartościowego produktu to można sobie te pytania także zadać wspólnie, w zespole.
Oczywiście, rozważania te można prowadzić nie tylko na poziomie produktu, ale celów produktu (Product Goal) czy nawet poszczególnych elementów backlogu. Jednak by móc sensownie rozważać czy dana rzecz podniesie wartość produktu czy nie trzeba mieć świadomość jak wygląda to na poziomie całego produktu.